Atılım Üniversitesi öğretim görevlisi, yazar, araştırmacı Sevinç Engin, ‘Lider Öyle Olmaz Böyle Olur: Yön Veren Liderler ile Liderlik Üzerine’ kitabında siyasetten iş dünyasına, medyadan akademik dünyaya, spora Türkiye’nin önde gelen ‘lider’ isimlerine yer verdi. Engin, ‘liderlik’ ve takım çalışmasını şu şekil anlatıyor:
* İnsanlara hizmet eden liderleri nasıl yaratabiliriz?
Çoğu insan sizin sandığınızdan iyidir aslında, ama tam anlamıyla güvenebileceğiniz gerçekten iyi bir insan bulmak çok güçtür. Onlar mutlaka ödüllendirilmeli, bir kariyer yolu açılmalı önlerinde. Bu kişiler kollanmalı ve hizmet etme fırsatı tanınmalı. Eğer sizin vizyonunuzun ve stratejinizin ne olduğunu bilirlerse , hizmetleri daha verimli olabilir. Tam anlamıyla motive olurlarsa, umduğunuzdan fazlasını başarırlar. Zeki, dinamik bir ekip çok üretken olabilir. Lider ile ekibin birlikte çalışarak gösterdikleri başarı gerçek bir başarıdır, verimli hizmet ulaştırır kitlelere. ‘Lider için hayal gücü yüksek ve yürekli olmak zorunluluktur.’ Bir lider üst konumlara çıktıkça davranışının önemi artar. Sinirli, gergin bir lider sinirli ve gergin bir çevre yaratır. Yenilikçi bir lider enerjik ve yaratıcı kitleler, ekipler oluşturur. Liderler, üslupları ile bir ekiple daha iyi iletişim kurar, yeteneklerini keşfeder ve onları toplumun yararına hizmete sunar. Birçok kimseden daha çok çalışır, hizmet için daha başarılı kılacak başka yöntemler, fırsatlar vardır diye düşünür. Empatinizi yükselttiğinizde ve başka insanlar üzerindeki etkinizin farkına vardığınızda, hangi davranış veya alışkanlıklarınızı değiştirmeniz gerektiğini anlar hizmete yönelik adımlarınızı arttırabilirsiniz. Başarı düzeyinin artması için çaba sarf edildiğinde, kaliteli hizmet tohumları ekilmiş olur. Güçlü yanlarınızı geliştirmek de zayıf yanlarınızı törpülemek de oldukça zordur. Ne kadar çok üstüne giderseniz daha fazla hizmet etme düzeyi yüksek olur. Liderlik öğrenilebilir, ölçülebilir ve hizmetinizi daha çok kitlelere ulaştırdığınızda köklü bir etki yapar.
BİLGİ, CESARET, KARARLILIK
* Lider ekibinin oluşumu liderin başarısında ne kadar etkilidir?
Takım ruhunun her başarı da etkin olduğunu düşünüyorum. Bu bağlamda ancak iyi motive edilmiş ve ‘biz’ duygusuna sahip çalışanların, kalıcı liderlik değeri oluşturabileceklerine inanıyorum. İyi bir lider, sadece iyi motive edilmiş bir takımla hayatta başarısına başarı katar. Lider de ekibini ‘biz’ duygusu çerçevesinde hareket edebilecek, ortak hedefler için çalışabilecek kişilerden oluşturur. Bu nedenle de bireysel tercihlerden ziyade takım çalışmasına uyumlu olma ilkesi gözetilerek, çalışma arkadaşları seçilir. Nitelikli bir ekibin varlığı, en az liderin seçkin özellikleri kadar önemlidir.
* Yönetimin daha etkin, verimli ve sorunların daha kolay çözülebilmesi için doğru karar vermenin ilkeleri nelerdir?
Evet, çok önemli bir soru. Bana göre doğru karar vermenin temel ilkesi, sorumluluk sahibi kişilerin kendilerini, eldeki sorunla ilgili doğru ve yeterli bilgilerle donatmalarıdır. Siz sorunla ilgili doğru ve yeterli bilgiye sahip değilseniz o sorunun çözümü üzerinde de isabetli çözüm önerilerinde bulunamazsınız. Veya çözümler ortaya koyamazsınız. İkincisi, bu sorunla ilgili bilginin yanında bir de, genel bilgi yeterliliği de söz konusu. Üçüncü ilke, cesaret ve kararlılıktır. Yönetimin daha etkin, verimli olabilmesi, sorunların daha kolay çözülebilmesi, doğru karar verilmesinin kanaatimce başlıca ilkeleri bunlar. Yani bilgi sahibi olmak ve cesaretle karar vermek ve kararlılıkla uygulamaktır esas olan..Cesaret tabii ki bir çok yerde gerekli olan bir liderlik yeteneği. Bir çok sorunun üstesinden gelmekte cesaret gerekli olan bir unsur. Ancak kararlılık cesaretin bütünleyicisidir. Ayrıca demokratik karar alma da önemlidir. Bu da unutulmamalı.
* Liderlikte disiplin neden önemlidir?
Grup içinde farklı insanlar, çalışmalara farklı deneyim, değer, inanç ve alışkanlıklar katar. Bu farklılık değerlidir; çünkü gelişim ve öğrenme farklılığın ürünüdür. Bu farklılığı başarıya disiplinli bir lider taşıyabilir. Lider yönetim ekibindeki kişilerin birbirlerini dinlemesini ve birbirlerinden bir şeyler öğrenmesini sağlar. Problem çözme süreçlerinde birbirlerine yardımcı olmanın önemini hissettirir. Tartışmalarda insanlar birbirlerini anladıkları zaman, ortak çözümlere ulaşma yollarını öğrenebilirler. Lider araya girmeli ve sorunları yeniden düzene koymak için ekibin çaba göstermesini sağlamalıdır. Lider tartışmaları yaratıcılığa dönüştürebilmelidir. İnsanlar sorunların çözümlenmesi için liderliğe ihtiyaç duyarlar. Liderliği geçerli kılan ise disiplinli bir dikkattir.
DÖNÜŞÜM İÇİN LİDERLİK ÖNEMLİ
Liderliğinizi ne zaman ifade etmeniz gerektiğini bilmeniz önemlidir. Burada önemli olan, dönüşüme gerek olup olmadığını belirlemektir. Bu, ekibinizin çalışma tarzını değiştirmekten stratejinizi tümüyle yeniden ele almaya kadar uzanır. İlk önce değişimle dönüşüm arasında büyük bir fark olduğunu anlamak gerekir. Değişim, kalıcı ve geri döndürülemez bir fark yarattığında, dönüşüm söz konusudur. Yeni yerleşimler kurmak üzere bir yerden başka yere göç eden insanları düşünün. İnsanlar genellikle vardıklarında ne bulacaklarını bilmez, bildikleri tek şey yolculuğun riskli olduğu ve yaşamın bir daha hiçbir zaman eskisi gibi olmayacağıdır. Bu kişiler için yolculuk; cesaret, dürüstlük, güven ve umut gerektirir. Bazıları nereye gidildiğini bilmek, diğerleri ise bu işi başarmak için kendisine güvenmek ister. Bu yolculuk tek bir kişinin değil, pek çok kişinin liderliğini talep eder. Liderlik en çok dönüşüm gerektiğinde önemlidir.
Hürriyet
Anahtar Kelimeler: Lider , Liderin Özellikleri , Lider Kimdir , Nasıl Lider Olunur , Etkin Lider , Sevinç Engin
