Dünyanın ilk dijital para birimi olarak ortaya çıkan Bitcoin tüm dikkatleri üstüne toplamış olabilir. Fakat tek dijital para birimi değil ve bu ekosistemde göstergeler çok iyi değil. Tüm dikkatler bitcoin üzerine yoğunlaşırken profesyoneller ve meraklıları hariç basının gözünden kaçan başka bir konu daha var; Altcoin borsaları. CoinMarketCap verilerine göre bu pazar değeri 39,65 milyar dolar seviyesinde ve bitcoin değeri de 40 milyar dolar seviyesinde.
Bitcoin türevi diğer krito para birimlerine altcoin adı veriliyor. Bitcoin hepsinin ağa babası gibi konumlanırken altcoin ekosisteminde yüzlerce farklı kripto para birimi daha var. Altcoin hakkında bilgi sağlayan CoinMarketCap verilerinse göre 23 Mayıs tarihi itibariyle 830 farklı altcoin var. Tüm bu bu pazarın büyüklüğü ise 39,65 milyar dolar seviyesinde. Bu rakamın üzerine 40 milyar dolara yaklaşan Bitcoin de eklenince toplam kripto para birimi piyasasının değeri 79,61 milyar dolara ulaşıyor. Bu değer fiktif mi yoksa finansal karşılığı var mı? Diye soracak olursanız cevabı evet bu paranın karşılığı var, yani Bitcoin ve altcoinleri sattığınız zaman gerçek para karşılığında bunları satın almak isteyenler var. Peki, bu değer nereden geliyor?
Öncelikle belirtmek lazım ki oluşan bu değer aslında tümüyle dijital veri kayıtlarına atfedilen ortak değer algısından başka bir şey değil. Her bir yeni altcoin ilk olarak ortaya çıktığında ICO adı verilen bir süreç çalışıyor. Initial Coin Offering – ICO, Türkçe karşılığı ile Temel Para Teklifi adı verilen bu süreçte belirli bir amaca hizmet ettiği ifade edilen yeni altcoin Bitcoin karşılığında satışa çıkartılıyor. Bu yeni altcoine gelen talep ise fiyatını belirliyor.
The Economist dergisinden yayınlanan bir makalenin verdiği referansa göre Smith+Crown isimli araştırma firması şu ana kadar 250 milyon dolarlık ICO gerçekleştiğini ve bunun 107 milyon dolarlık kısmının bu sene içinde gerçekleştiğini bizlere söylüyor. Peki, insanlar neden bu sürece ilgi gösteriyor?
Kısa Yoldan Zengin Olma Hayali!
İlginin altında yatan iki temel sebep var. Birincisi ICO yeni bir projeyi fonlamak için kullanılan yeni bir yöntem. Eğer projenin başarılı olacağına inanıyorsanız ICO sonrasında aldığınız projeye bağlı altcoin’in değeri yükselebilir ve yatırımcılar günün sonunda bundan kârlı çıkarlar.
Ethereum bu şekilde piyasaya sunulan ile altcoin olmuştu. Akıllı Sözleşmeler ile iş dünyasının problemlerini çözmeyi vadediyordu. Bu gün 16 milyar dolarlık piyasa değeri ile yatırımcılarına akıl almaz ölçüde kâr sağlamış durumda. Herhangi bir altcoin ICO ile sunulan projelerin çeşitliği çok farklı olabiliyor. Örneğin ZrCoin elektronik eşyaların geri dönüşümünden Zirconium elde etmek üzere kurulan bir geri dönüşüm fabrikasının fonlanması için piyasaya sürüldü. Pizza siparişi vermekten, spor salonlarında çalışan koşu bantlarına kadar aklınıza gelebilecek yüzlerce farklı amaca hizmet edecek altcoinler üretilmiş durumda. Bunlardan bazıları hiç ilgi görmezken bazıları büyük ilginin ardından bir anda çöpe de dönüşebiliyor.
İlginin arkasındaki ikinci neden ise tümüyle ticari yaklaşım. Altcoinler ilk ICO sonrasında küresel ölçekteki kripto para birimleri borsalarına girebiliyorlar. Böyle bir adım gerçekleştiğinde altcoinlere hücum başlıyor ve sadece birkaç saat içinde değerleri binlerce kat yükselebiliyor. Burada tekil bir altcoin için çok büyük pazar hacimlerinden bahsetmiyoruz ancak pazarın toplam büyüklüğü daha önce ifade ettiğimiz gibi milyarlarca dolar seviyesinde. Bu kısa süreli yükselmeler deneyimli yatırımcıları al-sat işlemleri sonrasında Bitcoin zengini yaparken deneyimsiz yatırımcıların sermayelerini bir anda yok edebiliyor.
Beklenti ve popülizmin dar çemberi içinde kısa yoldan zengin olma hayalleri kuranlar için tarihin en riskli yatırım alanlarından birisi ile karşı karşıyayız. Merkezi bir düzenleyici kurum tarafından denetlenmesi gerektiği anlamına gelmemeli ancak böyle bir mekanizmanın bulunmaması deneyimsiz bireysel yatırımcılar açısından hiçbir güvence olmadığı anlamına geliyor.
2000 yılında patlayan internet balonunu hatırlıyor musunuz? Benzer bir durumla karşı karşıyayız ancak bu sefer balon bir tane değil yüzlerce küçük minik baloncuktan oluşuyor. Küçük balonlar patlayabilir ancak büyük balon şişmeye devam ediyor. Bu süreç karşısında atılabilecek hiçbir merkezi adım yok zira tüm olaylar ademi merkez mantığı üstüne oturtulmuş Blockchain teknolojisi ile yönetiliyor.
Alternatif: Küresel Devrim Fırsatı
Bizim üstümüze düşen vazife ortada; bu yapıyı engellemek yerine onu anlatmak ve anlaşılmasını sağlamak gerekli. Bilinçlenen tüketicilerin davranışları ve tercihleri risklerini bildikleri bir şekilde gelişmeli. Öte yandan tüm bu süreci mümkün kılan Blockchain teknolojisinin kendisine odaklanmak çok daha önemli zira balonların dünyasında kaybolmaktansa teknolojinin kendisini kullanarak bir sonraki küresel devrime imza atma fırsatı bir gecede binlerce kat değer kazanan altcoinlerden çok daha önemli.
BKM
Anahtar Kelimeler: Bitcoin , Altcoin , Blockchain , CoinMarketCap , Fiyat , Toplam Firma Sayısı , Borsada Faaliyet Gösteren