Bugünün gözde, iyi para kazandırır denen, örneğin bankacılık, hukuk, borsa uzmanlığı gibi mesleklerin gelecekte de öyle olacağını ummak büyük hata! O yüzden ebeveynler, büyükler ve rehberler “gelecekte daha çok kazandıracak iş, meslek tavsiyelerini” hızla güncellemeli. Tercih dönemindeki tüm gençler de fütüristlere kulak verip, bu yazıyı dikkatle okumalı ve ona göre geleceklerini hazırlamalılar...Çünkü 5-10-20 yıl içinde hem iş denen faaliyet, fonksiyon alanları ve meslekler hem de onları bulma, kanalları, yolları, iş görme biçimleri müthiş değişecek! İşte, Ünlü Fütürist Ufuk TARHAN'dan geleceğin gözde meslekleri hakkında çok anlamlı ve çarpıcı detaylar ve geleceğin en gözde 45 mesleği listesi...
Tıpkı son 4-5 yılda aniden ortaya çıkan ve hemen alışıp, kabullenip, gözde meslekler listesine koyduğumuz “Sosyal Medya Uzmanı/Danışmanı” gibi, “Dikey Çiftçi”, “Organ İmalatçısı” ya da “Siber Polis” gibi şu anda hiç ortalarda olmayan ve bilim kurgu filmlerinden alınmış gibi gelen işler, geleceğin parlayan ve çok kazandıran mesleklerinden olacak.
İnsanlık tarihi boyunca yepyeni meslekler, işler; değişen yaşam, çevre koşulları ve demografik özellikler nedeniyle ortaya çıkmıştır. Yeni trendler, o güne kadar duyulmadık yeni alanlar ve meslekler, unvanlar doğurmuştur. O yüzden “Hadi canım öyle iş mi olurmuş!” ya da “saçmalamış onu söyleyen!” diyenlere aman dikkat! Asıl onlar saçmalıyor olabilir...
Buradan hareketle önerilerimi, görüşlerimi sıralıyorum;
1. Bilgisayar programcılığı, mühendisliği, developer’lık yani kodlama yapabilmeyi sağlayacak tüm meslekler bence açık ara joker gibi ve altın bilezik diyebileceğim kıymettedir. Bir numaraya koyuyorum. Uzaktan, yakından ilintili, ilgili bölümlere balıklama atlayın derim...
Her şey, hatta biyolojimiz, duygularımız, gıdalar, tüm canlıların yapısı dijital bilgiye dönüşmekte... Yakın gelecekte kodlanmayan hiç bir şey kalmayacak. DNA formüllerimiz bile “kaydet, sil, düzenle, paylaş” komutlarıyla üzerinde işlem yapılabilir hale geliyor.
Bizzat insanlar tarafından tasarlanan, kodlanan ve görevlendirilen robotlar insanlardan rolçalıyor. Gömülü Sistem Yazılımlarıyla “Cihazlar dahi birbiriyle kendiliğinden haberleşiyor. Tüm bunları sağlayan, kısacası artık her şeyi yaptıran ise “kodlama”.
Eh hal böyle olunca da “en çok ihtiyaç duyulan ve en kıymetli” işlerin başına yukarıda sıraladıklarım yerleşiyor, çünkü kodlanamayan, dijitalleşemeyen hiç bir şeyle ilerlenemeyecek...
2. İkinci sıraya “Grafik, Görsel, Dijital Tasarımcılığı” koymak istiyorum müsaadenizle...Yukarıda anlattığım gibi, kodlanan ve dijitalleşen her şeyin bir de şekle, şemaile bürünmesi, görsellik kazanması gerekecek. Tüm kodlanan “şeyleri” 3 boyutlu, hologram hatta sentetik deri vb. uygun kılıflar, renkler, desenler içinde cisme dönüşmüş olarak görmek isteyeceğiz. Kim yapacak onları? Tabii ki grafik, görsel, dijital tasarımcılar...
3. Ses, müzik tasarımcıları daha doğrusu her kategoride “Tasarımcılık, Toparlayıcılık / Aggregator’lık” müthiş önemli olacak, çünkü yukarıdaki iki önemli alanın yarattıklarını tamamlayacak sese, müziğe ve onların tam yerli yerine konulmasına da ihtiyacımız olacak. Bu konuda uzmanlar olmaksızın işler tamamlanamayacak. Yerinde kullanılan bir “tıss...” bile tüm anlatılmak isteneni değiştirecek...
4. Aslında yukarıdaki 3 adımın bir işe yaraması, bir ihtiyacı çözmesi için şu ana kadar sadece bizi eğlendirsin, hoşluk yaratsın kategorisinde algıladığımız sanatçıların yıldızı müthiş parlayacak. Müzisyen, ressam, heykeltıraş, senarist, hikâyeci, editör gibi mesleklere, becerilere sahip, sanatçılar atölyelerden, stüdyolardan ofislere hızlı geçiş yapacaklar. Tabii onların da “dijital, teknolojik kafa” ile düşünebilenleri daha çok öne çıkacak.
5. Fütüristler, Gelecek Tasarımcıları, Gelecek Bilimcileri, Gelecek Stratejistleri, Gelecek Senaristleri, Kurgucuları her kurum için giderek hayati önemde ve vazgeçilmez mesleklere dönüşecek. Henüz bunların da yaygınlaşmış bölümü, okulu yok. Ya yurt dışında okuyarak ya “otodidakt” yöntemle bu alanda mutlaka kendinizi geliştirmelisiniz.
6. Kuşkusuz mühendislik, hukuk, doktorluk, eczacılık, mimarlık vb. meslekler yine geçerli olacak ancak yeniçağa, dijitale ve teknolojiye adapte olabilmişlerse...
Gözde iş alanları;
Yenilenebilir Enerji, Nano Teknoloji, Genetik, Biyo Teknoloji, Robot, Uçak, Uzay, Hologram, Arttırılmış Gerçeklik (Augmented Reality), Her türlü Oyun, Simülasyon, Siber Güvenlik, Gıda, Tarım, Hayvancılık, Doğa Bilimleri, Okyanus, Su, Çevre, Felsefe, Psikoloji, E-Ticaretin her türlüsü, E-Eğitim, ADmented (Arttırılmış) Reklamcılık, Geri Dönüşüm Uzmanı
Geleceğin Mesleklerine 45 tane örnek:
1. Hafıza Onarım ve Arttırma Uzmanı
2. Nano-Medikalci
3. Organ İmalatçısı / Tasarımcısı
4. Siber Polis, Siber Terör Uzmanı
5. Dikey Çiftçi (Dikey, gökdelen çiftlikler için)
6. Dijital Çöpçü, Dijital Çöp Değerlendirme ve Geri Dönüşüm Uzmanı, Veri temizleyiciliği
7. İklim Kontrolörü ve Düzenleyicisi
8. Avatar Yöneticisi veya Hologram İlişkileri Koordinatörü
9. Hafıza Temizleme/Yenileme/Yükleme/Filtreleme Uzmanı
10. Zaman Planlamacısı, Simsarı, Komisyoncusu (Broker)
11. Kişisel Marka Tasarımcısı ve Danışmanı
12. Çocuk ve EQ-IQ Tasarımcısı
13. Duygu Tasarımcısı
14. Salgın Hastalık Güvenlikçisi
15. Robot tamircileri, Robot İşçi Ajansı
16. İnternet Pazarlama Uzmanları
17. İş Terapistleri
18. Sürdürülebilir İş Modeli Uzmanları
19. Etki ve Mahremiyet Koruyucuları
20. Sağlık Karantinacıları
21. Biyoloji ve Gen Uzmanları
22. Simülasyon, oyun uzmanları
23. Holografikerler
24. Yaşam Koçları - Gurular
25. Rüya Gerçekleştiriciler
26. Tasarım Guruları
27. Enerji ve Kaynak Müfettişleri
28. Ekomanüpülatif Çiftçiler ve Balıkçılar
29. Taşeron- Fason Yöneticiliği
30. Değişim Yöneticiliği
31. Yönetici Menajerliği
32. Hot-Line İşletmeciliği
33. Akıllı tedarik yöneticiliği
34. Sanal Market işletmeciliği
35. Robotik Sorunlar Avukatlığı
36. Yapay Zeka Pazarlamacılığı
37. 5 duyu Reklam Tasarımcılığı
38. Soru Tasarımcılığı
39. Duygu Tasarımcılığı
40. Gen Terapistliği
41. Genetik Ekonomi
42. Bilgi Madenciliği
43. Alternatif Besin Müh.
44. Franken Food Denetçiliği ( Genetiği ile oynanmış ürünlerin sağlığa zarar vermemesi
için oluşacak denetim mekanizmaları ve bunları uygulayanlara denecek)
45. Siber Teknoloji Mühendisi
Her meslek ve alan için mutlaka şart olanlar!
- Hangi alan seçilirse seçilsin, T İnsan modelinde ilerlenmesi gerekecek. . “Bir alanın, bir şeyinin uzman ama her şeyden de anlayan” olma kafasıyla T’leşerek ilerleyenler iş bulacak, talep görecek. Mesela Yenilenebilir enerji sektöründe, rüzgar enerjisi şirketinde İK’cı, pazarlamacı vb. olmak gibi...
- Ne iş yapılırsa yapılsın teknoloji ile bütünleşme şart! Dünya bundan sonra “teknolojiden, dijitalleşmeden, nano ve genetikten anlayanlar / anlamayanlar” diye ikiye ayrılacak. Anlamayanlar oyun dışı kalacak.
- Geleceğin iş insanları bir anda birden fazla yerle çalışacak. Tek yerden maaş alarak,
ücretli çalışma modelleri; sözleşmeli, kontratlı, taşeronluk, partnerlik vb. modellere kayacak.
- Herkes kendini geliştirmekten sorumlu olacak. Akademik kariyer yaparken ve aslında daima kendini geliştiremeyen konusunu ne kadar bilirse bilsin işsiz kalacak.
- Diplomalar ve meslek isimleri değil, kişinin hangi işi iyi bildiği, yaptığı, yaratıcılığı, gelecek
vizyonu, paylaşma kabiliyeti önemli olacak.
Son sözler:
Hep söylüyorum; sakın tercihlerin, okunan bölümlerin, okulların, parasızlığın, aile yapısının asıl belirleyici olduğunu düşünmeyin... Asla böyle bir şey yok!
Etkisizdirler demiyorum. Mutlaka gelecek yapılanmanıza, başarılarınıza etki edeceklerdir,
ancak asıl belirleyici olan kişinin sevdiği alanda akıllıca, sebatkâr ve çok çalışarak derinleşme,
gelişme tutkusudur...
Ufuk TARHAN
M-GEN Gelecek Planlama Merkezi Kurucusu, Fütürist