Türkiye’de işlevi henüz bilinmediği için rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden asli görevleri dışında pek çok iş beklenmektedir. Rehber öğretmen; Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilerin ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini gerçekçi ve ayrıntılı olarak tanımalarına, kendilerine açık eğitim, meslek ve iş olanakları hakkında bilgilenmelerine, başkaları ile iyi iletişim kurabilme, doğru kararlar verebilme becerileri geliştirmelerine yardım eden kişidir. Peki, Rehber öğretmen-psikolojik danışman- nedir? Kimler yapabilir? İş bulma olanakları nasıldır? Görevi, eğitim, kariyer, yurt dışı iş imkanı ve maaş durumu nedir. İşte Rehber öğretmen-psikolojik danışman- hakkında merak ettiğiniz her şey;
Tanım
Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilerin ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini gerçekçi ve ayrıntılı olarak tanımalarına, kendilerine açık eğitim, meslek ve iş olanakları hakkında bilgilenmelerine, başkaları ile iyi iletişim kurabilme, doğru kararlar verebilme becerileri geliştirmelerine yardım eden kişidir.
Grup Bilgileri
Meslek Ana Grubu | Profesyonel Meslek Mensupları |
Meslek Alt Ana Grubu | Eğitim İle İlgili Profesyonel Meslek Mensupları |
Meslek Grubu | Eğitim İle İlgili Diğer Profesyonel Meslek Mensupları |
Meslek Birim Grubu | Başka Yerde Sınıflandırılmamış Eğitim İle İlgili Profesyonel Meslek Mensupları |
Gereken Minimum Eğitim Düzeyi | Lisans |
Programın Amacı
Rehberlik ve psikolojik danışma programlarının amacı, bireylerin gelişimlerini ve çevrelerine uyumlarını güçleştiren faktörleri ortadan kaldırarak, onlara en üst düzeyde gelişme ortamı sağlama; gizil güçlerini geliştirebilecekleri eğitim programlarına ve mesleklere yönelmelerine yardımcı olma konusunda çalışacak elemanları yetiştirmek ve bu alanda eğitim yapmaktır.
Rehber öğretmen-psikolojik danışman Mesleğini okuyanlarda ve yapanlarda olması gereken nitelikler
Rehberlik ve psikolojik danışma programına girmek isteyen bir kimsenin normalin üzerinde bir genel akademik yeteneğe sahip, sosyal bilimlere, özellikle psikolojiye ilgili ve bu alanda yetişmiş, hoşgörü sahibi, sabırlı, insanlara içten sevgi ve saygı duyan, dinlemesini bilen, kendinden hoşnut, başkalarını oldukları gibi kabul edebilen bir kimse olmalıdır. İnsanlara yardım etmekten hoşlanan bir kimse için rehberlik, doyum sağlayıcı bir çalışma alanı olabilir.
Rehberlik öğretmeninin görevleri ve sorumlulukları
Rehberlik öğretmeni aşağıdaki görevleri yapar:
- Yıllık çerçeve planını, bağlı olduğu rehberlik ve araştırma merkezinin hazırladığı çerçeve planı temel alarak eğitim kurumunun türüne ve öğrencilerin ihtiyaçlarına göre hazırlar. Yıllık çerçeve planını ve yıl sonu çalışma raporunu rehberlik ve araştırma merkezine iletilmek üzere eğitim kurumu müdürüne sunar.
- Sınıf rehberlik planlarının hazırlanmasında, uygulanmasında, sınıf içi rehberlik uygulamalarının geliştirilmesinde sınıf rehber öğretmenlerine rehberlik eder.
- Öğrencilerin eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal gelişimlerini sağlamak amacıyla bireysel rehberlik ve grup rehberliği hizmetlerini yürütür.
Sınıf ve pansiyonlarda yürütülen eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik etkinliklerinden, rehberlik alanında özel bilgi ve beceri gerektiren hizmetleri yürütür. - Gerektiğinde rehberlik hizmetlerinde kullanılacak ölçme araçları, doküman ve kaynakları hazırlama ve geliştirme çalışmalarına katılır.
- Rehberlik hizmetleri çerçevesinde yapılan çalışmaları raporlaştırır ve ilgililerle paylaşır.
- Mesleklerin özelliklerini, ön koşullarını, eğitim, yetiştirilme ve staj olanaklarını, çalışma koşullarını; verilen bursları, eğitim ve iş gücü yetiştirme programlarını öğrenciler, öğretmenler ve velilerle paylaşır.
- Rehberlik hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan durumlarda bireysel veya grupla psikolojik danışma ve görüşme yapmak üzere öğrenciyi ders saati içerisinde rehberlik servisine davet eder. Görüşme içeriğinin gizliliğini koruyarak görüşülecek öğrencinin yalnızca adını ve görüşme saatini eğitim kurumu idaresine bildirir.
- Rehberlik servisinde gerçekleştirilen çalışmaların kaydını tutar, çalışmalara ait doküman arşivi oluşturur.
- Bireylere ilişkin hizmetin gerektirdiği özel ve gizlilik içeren bilgileri, mevzuat ile yetkili kılınan makamlar dışında öğrencinin ve velisinin izni olmadan kimseyle paylaşmaz.
- Rehberlik hizmetlerinin tanıtılması ve yaygınlaştırılması amacı ile materyal hazırlar ve gerekli tanıtım çalışmalarını gerçekleştirir.
- Merkezî sınavlara ait tercih döneminde görev alır.
- Eğitsel değerlendirme ve tanılamada özel eğitim değerlendirme kuruluna üye olarak katılır.
- Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme ekibinde rehberlik hizmetlerini yürütmek üzere görev alır.
- Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ve ailelerine yönelik eğitim hizmetlerinin yürütülmesinde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapar.
- Destek eğitim odasında eğitim alan kaynaştırma öğrencilerinin gelişimini takip eder. Öğretmenlere bu konuda rehberlik eder.
- Evde ve hastanede eğitime karar verilmiş öğrencilere rehberlik hizmeti sunmak amacıyla öğrenciyi evde ve hastanede ziyaret eder.
- Rehberlik ve araştırma merkezlerinin yürüttüğü proje ve ekip çalışmalarına ihtiyaç duyulması hâlinde katılır.
- Öğrencinin ilgi, yetenek, değer, çevre koşulları ve kişilik özelliklerini de dikkate alarak alan, dal ve ders seçimi yapmasına, sosyal kulüplere yönelmesine destek olur. Üst eğitim kurumlarına ve programlarına ilişkin gerekli bilgileri verir.
- Görevlendirildiği takdirde komisyonla öğrenci alan eğitim kurumlarının kayıt döneminde görev alır.
- Eğitim kurumuna ve pansiyona yeni kayıt olan ya da nakil yoluyla gelen öğrencilere yapılacak uyum çalışmasını planlar.
- Aile rehberliği hizmetlerini yürütür.
- Veli toplantılarına katılır.
- Öğrencilerin stresle, kişisel sorunlarla ve travmatik yaşantılarla baş etme becerileri geliştirmelerine destek olur.
- Öğrencinin kişisel özelliklerini, eğitsel ve mesleki ihtiyaçlarını değerlendirmek amacıyla ihtiyaç duyulan ölçme aracını uygular;değerlendirmelerini raporlaştırarak ilgililerle paylaşır.
- Mesleki yönelim faaliyetlerinde güncel veri ve gelişmelerden faydalanmak için ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar.
- Psikolojik ölçme araçlarını uygularken, ölçme aracının uygulama yönergesinde belirtilen kurallara, bilimsel ve etik ilkelere uygun davranır.
Öğrencinin ya da grubun ihtiyaçlarına göre psikolojik danışma sürecini belirler, uygular ve danışma sürecinde danışan dosyası aracılığı ile gerekli kayıtları tutar. - Öğrencilerle yürütülen rehberlik çalışmalarının kayıtlarını tutar ve sonrasında öğrenciyi izler.
- Hakkında danışmanlık tedbir kararı alınan çocuğa ve çocuğun bakımından sorumlu kişilere hizmet sunar.
- Pansiyonlu eğitim kurumlarında, pansiyonda barınan öğrencilere verilecek rehberlik hizmetleri ile ilgili iş ve işlemleri eğitim kurumunda veya pansiyonda yürütür.
- İhtiyaçlar doğrultusunda, ailelere, öğrencilere, öğretmenlere ve idarecilere yönelik ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak eğitim etkinlikleri gerçekleştirir.
- Çalışmalarını rehberlik ve araştırma merkezi ile işbirliği içerisinde yürütür.
- Ortaokullarda öğrenci davranışları değerlendirme kurulunun ve ortaöğretim kurumlarında okul öğrenci ödül ve disiplin kurulunun önerisi ile rehberlik servisine yönlendirilen öğrenciyle görüşme yapar ve öğrencinin durumuna ilişkin raporu ilgili kurula sunar.
- Eğitim kurumu idarecileri, öğretmenler, eğitim kurumu personeli ve ailelere yönelik rehberlik hizmetleri hakkında işbirliği sağlanması için müşavirlik yapar.
- Sınavlarda görev alabilir; belleticilik ve nöbet görevi yapar.
- Sunduğu hizmetlerin etkililiğini ve verimliliğini artırmak amacıyla araştırma, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapar.
- Eğitim kurumu müdürünün vereceği rehberlik hizmetleri ile ilgili diğer görevleri yapar.
Rehber öğretmen’in çalışma saatleri ve izinler
Rehberlik servislerinde görevli rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri haftalık 30 iş saatidir. Günlük çalışma saatleri eğitim-öğretim kurumunun özellik ve ihtiyaçlarına göre okul müdürlüğünce düzenlenir. Bu elemanlar izin ve tatillerini diğer öğretmenler gibi kullanırlar.
Rehberlik öğretmenleri tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilir.
Rehber öğretmende bulunması gereken özellikler?
- Öğretmen genel olarak insanlara karşı saygı ve değer verici tutuma sahip olmalıdır.
- Rehber öğretmen yardımsever ve yardım yapmaya istekli olmalıdır.
- Rehber öğretmen özverili olmalıdır.
- Rehber öğretmen, öğretmen öğrenci ve velilerle işbirliği ve bağdaşım içinde olmalıdır.
- Rehber öğretmen maskesiz, saydam (İçi dışı bir) olmalıdır.
- Rehber öğretmen insanları karşı ön yargısız olmalıdır.
- Rehber öğretmen şartsız kabul, olumlu ilgi, saygı ve kabul edici olmalıdır.
- Rehber öğretmen EMPATİK anlayışa sahip olmalı, olay ve sorunlara danışanın bakış açısıyla bakabilmelidir.
- Rehber öğretmen içtenlikli olmalıdır.
- Rehber öğretmen güvenilir ve dürüst olmalıdır.
- Demokratik tutum, hak ve eşitlik anlayışına sahip olmalıdır.
- Gelişmeye açık, araştırıcı, bilimsel, dinamik olmalı, mesleki gelişime katkıda bulunmalıdır.
- Rehber öğretmen kendine güvenli ve kendine değer verici olmalıdır.
- Bütünleştirici, uzlaştırıcı, yapıcı ve yaratıcı, problem çözme bilgi ve becerisine sahip olmalıdır.
Kullanılan araç, gereç ve ekipman
- Çeşitli rehberlik programları,
- Psikolojik ölçme araçları,
- Öğrenci gelişim dosyaları ve kayıtları,
- Okul araç ve gereçleri,
- Bilgisayar.
Meslekten beklentiler
Maaş Durumu |
Okulda çalışmanız halinde ek ders müdür yardımcıları gibi tam yatar ve bunun sonucunda da 4.200 TL gibi bir maaş alırsınız. Rehberlik araştırma merkezinde (RAM) ya da Özel eğitim uygulama merkezin de çalışmanız durumun da ise alacağınız ücret biraz daha fazla olacak ve bu çalışma karşılığında da yaklaşık olarak 4.500 TL gibi bir maaş alacaksınız. Aynı zaman da adliye de çocuk psikologu ya da pedagog olarak çalıştığınız da ise burada yaklaşık olarak 4.200 TL 4.700 TL arası bir maaş alacaksınız. Bu bölümün iş imkanları çok geniş olduğu için maaş ücretleri de oldukça farklılık göstermekte. Aynı zaman da klinik psikoloji yüksek lisansı yaparak hastane ya da sağlık kurumların da Klinik psikolog olarakta görev yapabilirler. Burada da hastane ortamına göre PDR maaş miktarı belli olur. Evli – bekar olmanız, ek derslerin tam olması, yüksek lisans yada doktora yapmak gibi faktörler maaşınızın yükselmesine ya da azalmasına neden olabiliyor. Bu arada Rehberlik Araştırma Merkezlerinde de maaşların yukarıda da gösterdiğimiz gibi aşağı yukarı okullardaki ile aynı olduğunu söyleyebiliriz. |
Çalışma Alanları, İş Bulma Olanakları, Meslekte Yükselme Ve Kariyer İmkanı |
Rehber öğretmenler, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında, rehberlik araştırma merkezlerinde, özel eğitim kurumlarında, dershanelerde, halk eğitim merkezlerinde, çıraklık eğitim merkezlerinde çalışabilirler. Kariyer olanakları; Rehber Öğretmen kadrosuyla Milli Eğitim Bakanlığı ve Özel Eğitim kurumlarında çalışabilir. Pedagog kadrosuyla Adalet Bakanlığı’nda ya da Aile Mahkemelerinde çalışabilir. Milli Eğitim Bakanlığı’nda uzman veya uzman yardımcısı olarak da istihdam edilmektedir. MEB Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri, Özel Psikolojik Danışma ve Psikoterapi Merkezleri’nde Psikolojik Danışman ve ya uzmanlıklarına göre Psikoterapist unvanlarıyla, Aile Danışma Merkezleri’nde Aile Danışmanı unvanıyla çalışabilmektedirler. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Polis Akademisi ve Polis Meslek Yüksek Okullarının Psikolojik Danışma Merkezleri’nde Psikolojik Danışman unvanıyla çalışabilirler. Astsubay Meslek Yüksekokulları, Harp Okulları ve Türk Silahlı Kuvvetleri Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık birimlerinde görev alabilirler. Sosyal Hizmetler Kurumu’na bağlı anaokulu, kreş, yurt, toplum merkezleri gibi çeşitli yerlerde; özel şirket ve işletmelerin İnsan Kaynakları ve Eğitim Birimlerinde; Diyanet İşleri Başkanlığında ve Spor ve Gençlik Bakanlığı gibi bakanlıklarda Psikolojik Danışman, İnsan Kaynakları Uzmanı, Kariyer ve Yönetim Danışmanı, Eğitim Danışmanı gibi unvanlarla iş bulabilmektedirler. İsteyen bir psikoterapi ekolü eğitimi veren özel vakıflar ve derneklerin eğitim süreçlerinden geçerek psikoterapist olabilirler ve özel Psikolojik Danışma Merkezlerinde çalışabilirler. PDR mezunları hakkında merak edilen 3 soru; Pdr bölümünden mezunu psikiyatrist olabilir mi? Hayır. Psikiyatristler 6 yıl tıp eğitimi üzerine psikiyatri eğitim almış uzmanlardır. Pdr mezunu psikolog olabilir mi? Psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümü mezunları klinik psikoloji alanında yüksek lisans yaptıklarında "klinik psikolog" ünvanı alabilmektedir. Psikolojik danışmanlar devlet hastanesine atanamazlar ve orda çalışamazlar. |
Mesleki Eğitimin Verildiği Yerler, Süre ve içeriği |
Mesleki eğitim üniversitelere bağlı eğitim fakültelerinin "Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık" bölümlerinde verilmektedir. Ayrıca, “Psikoloji” bölümü mezunlarından Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak pedagojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlarda Öğretmenlik Meslek Bilgisi Dersleri ve Rehber Öğretmen olarak çalışabilirler. ''Psikoloji'' bölümlerinden mezun olanların görev alacakları özel eğitim okulları ve kurumları engel grubuyla ilgili özel eğitim alanında en az 9 kredilik ders almaları veya özel eğitim alanında yüksek lisans yapmış olması gerekir. Bunların dışında, daha önceki yıllarda “Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü/Anabilim Dalı” mezunlar da MEB tarafından bu alanda Rehber Öğretmen olarak atanabilirler. Eğitim Fakültelerinin “Rehberlik ve Psikolojik Danışma” bölümlerinde Rehberlik ve Danışmanlık alanına yönelik derslerin yanı sıra, özel eğitim ve genel kültür alanında seçmeli dersler bulunmaktadır |
Programda Okutulan Belli Başlı Dersler ve İçerikleri |
I. YARIYIL II. YARIYIL VIII. YARIYIL Meslek Etiği ve Yasal Konular NOT: Ders ve içerikleri Pamukkale Üniversitesi, Rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümünden alınmıştır. |
Meslek Eğitimine Giriş Koşulları |
Mesleğin eğitimine girebilmek için; - Lise veya dengi okul mezunu olmak, - ÖSYS (Öğrenci, Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Kılavuzunda belirtilen şartları taşımak. |
DGS ile geçiş |
Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile öğrenci almıyor. |
Rehber Öğretmen Alanında En İyi Üniversitelerden Bir Kaçı Şöyle |
|
Çalışma Ortamı ve Koşulları |
Rehber öğretmen (psikolojik danışman), bireysel rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini odasında, grup rehberliği hizmetini sınıfta yürütür. |
Yaptıkları İşler |
Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) uzmanı bireyin kendini anlamasına, problemlerini çözmede gerçekçi kararlar almasına, çevresindeki olanakları tanımasına, kapasitesini kendine uygun düzeyde geliştirmesine, çevresine sağlıklı ve dengeli bir uyum sağlamasına yardım eden profesyonel meslek elemanıdır. |
Staj yapma zorunluluğu |
Zorunlu staj yok |
Benzer meslekler |
|
Anahtar Kelimeler: Rehber Öğretmen , Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık , Öğretmenlik , Eğitim , Maaş , Üniversite , Staj , Puan , Sıralama , Kariyer