Kamuya personel alımında, 1999 yılında merkezi sınavla personel alım şartı getirildi. İlk olarak DMS yapıldı, bu sınav 2002 yılından itibaren KPSS adı altında uygulanmaya devam edildi. Ancak zaman içinde kamu kurumları sadece merkezi sınav puanına göre alım yapmaktan vazgeçti. Aşağıda şuan için merkezi sınav sonuçlarının yanı sıra sözlü sınav da yapan kurumlara yer verilmiştir.
1- Kariyer mesleklerin tamamında sözlü sınav vardır
Kariyer meslek olarak ifade edilen 657 sayılı Kanun'un 36/A-11'inci maddesinde sayılan unvanlardaki görevlerin tamamında sözlü sınav yapılmaktadır.
Bu kadrolara A grubu kadrolar da denilmektedir. A grubu kadroları sıralayacak olursak;
Mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alınan; "Başbakanlık, Bakanlık, Müsteşarlık ve bağımsız genel müdürlükler müfettiş yardımcıları ile bağlı müfettiş yardımcıları ve Diyanet İşleri Başkanlığı müfettiş yardımcıları, Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettiş Yardımcıları, Başbakanlık Uzman Yardımcıları, Adalet Uzman Yardımcıları, Dışişleri Uzman Yardımcıları, İçişleri Uzman Yardımcıları, Milli Savunma Uzman Yardımcıları, Yükseköğretim Kurulu Uzman Yardımcıları,..."
2- B grubu kadrolardan sözlü sınavla atananlar
B grubu kadrolara genel olarak sadece KPSS sonuçlarına göre merkezi yerleştirme, bilahare de atama yapılmaktadır ve bunlar için sözlü sınav yapılmamaktadır. Merkezi yerleştirmeleri ÖSYM yılda 2 kez yapmaktadır. Ancak son dönemde kanunlarla yapılan düzenlemelerle, bazı kadrolara KPSS sınav sonucuna ek olarak yapılacak olan sözlü sınavdan başarılı olma şartı getirilmiştir.
Bu kurumları şu şekilde sıralayabiliriz.
a- Emniyet Genel Müdürlüğü
Emniyet Teşkilatında Emniyet Hizmetleri Sınıfı Dışında Görevli Kadrolu ve Sözleşmeli Personel Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde bu genel müdürlüğe alınacak memur, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Mühendis, Psikolog, Teknisyen vb. kadrolar için KPSS B grubu kadrolar için yapılan sınav esas alınarak sözlü sınavla eleman alınmaktadır.
b- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
Bu bakanlığa alınacak memur, VHKİ, Gümrük Muhafaza Memuru, Mütercim, gibi kadrolara KPSS B grubu sınavların yanında ayrıca, sözlü sınav da yapılmaktadır.
c- Adalet Bakanlığı
Bu bakanlıkta görev yapacak Zabıt Katibi, Cezaevi Katibi, Tebligat Memuru ve İnfaz Koruma Memuru kadrolarına KPSS sınavının yanında ayrıca sözlü sınavla atama yapılmaktadır.
ç- Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları
Bu kurumlara yapılacak sivil memur atamalarında da aynı şekilde sözlü sınav yapılmaktadır.
d- Avrupa Birliği Bakanlığı
Bu bakanlığın mütercim kadrolarına yapılacak atamalarda da sözlü sınav yapılmaktadır.
e- Yargıtay
Yargıtay Başkanlığı'nın memur, katip, mübaşir ve hizmetli kadrolarına yapılacak atamalarda da sözlü sınav yapılmaktadır.
f) Danıştay
Danıştay Başkanlığı'nın memur, katip, mübaşir ve hizmetli kadrolarına yapılacak atamalarda da sözlü sınav yapılmaktadır.
g- Orman Genel Müdürlüğü
Bu genel müdürlüğün, orman muhafaza memuru kadrolarına, ilgili mevzuatında sınav, başvuru, komisyon teşekkülü ve sınava ilişkin diğer hususlarda düzenleme yapılmak kaydıyla, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak açıktan atama yapılacak kadro sayısının dört katına kadar belirlenecek adaylar arasından yapılacak uygulama sınavı başarı sırasına göre atama yapılmaktadır.
Ayrıca, bu genel müdürlüğün mühendis kadrolarına da sözlü sınavla atama yapılabilmektedir.
ğ- DSİ Genel Müdürlüğü
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü mühendis kadrolarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro sayısının üç katına kadar belirlenecek adaylar arasından, yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavdaki başarı sırasına göre ilgili genel müdürlüklerce atama yapılmaktadır.
h- Kamu kurumlarının hukuk müşaviri kadroları ile avukat kadro ve pozisyonları
Kamu kurum ve kuruluşları, özel mevzuatlarında sınav, başvuru, komisyon teşkili ve sınava ilişkin diğer hususlarda düzenleme yapmak kaydıyla, hazine avukatı ve hukuk müşaviri kadroları ile avukat kadro ve pozisyonlarına, KPSS (B) grubu puan sırası dikkate alınarak, açıktan atama yapılacak kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar belirlenecek adaylar için yapacakları yazılı ve/veya sözlü sınavlardaki başarı sırasına göre atama yapabilmektedir.
ı- Karayolları Genel Müdürlüğü
Bu genel müdürlüğün Teknik Hizmetler Sınıfı'na ait kadrolarına Kamu Personel Seçme Sınavı (B) grubu puan sırasına göre ilk defa açıktan atanacak personel, alım yapılacak her bir unvan için boş kadro sayısının üç katına kadar çağrılacak adaylar arasından genel müdürlükçe yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atama yapılabilmektedir.
3- İşçi alımlarının tamamında sözlü sınav var
İşçi kadrolarına, ilan edilen kadrolara başvuranlar arasında en yüksek KPSS puanına sahip 3 katı adaya sözlü sınav yapılarak, atama yapılmaktadır.
4- Sözleşmeli personel alımları
Genel olarak KPSS puan sırası esas alınarak alım yapılmaktadır. Sözlü sınav uygulanmamaktadır. Ancak, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişikin Esaslara ekli 1 sayılı cetveldeki kadrolara KPSS olmaksızın, II sayılı cetveldeki kadrolara uygulamalı sınavla, III sayılı cetveldeki kadrolara ise yazılıya ek olarak sözlü sınavla alım yapılmaktadır.
a) Bilişim uzmanları
5502 sayılı Kanunun 28 inci maddesi gereğince Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında istihdam edilen sözleşmeli bilişim uzmanları için de KPSS şartı aranmamaktadır. Ancak, bu Kurum çıkarmış olduğu usul ve esaslar çerçevesinde bilişim uzmanı alırken KPSS şartı aramamakla birlikte sözlü sınav yapmaktadır.
b) Belediyelere alınan sözleşmeli teknik personel
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49 uncu maddesi ve bu maddeye yapılan atıflara istinaden istihdam edilecek sözleşmeli personel.
c) Emniyet Genel Müdürlüğünde çalıştırılacak sözleşmeli personel
Emniyet Genel Müdürlüğünde Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar kapsamında istihdam edilmek üzere alınacak tam zamanlı avukat unvanlı sözleşmeli personel pozisyonları.
Sgk rehberi
Anahtar Kelimeler: Sözlü Sınav , Soruları , Nedir , Nasıl Yapılır , Sonuçları , Yargısal Denetimi , Yönetmeliği , Doçentlik , Kalktı Mı , Örnekleri