Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2016 Yılı Faaliyet Raporu incelendiğinde öğretmenlerle ilgili çarpıcı sonuçlara ulaşmak mümkündür. Bu rapordaki öğretmenlerle ilgili önemli bilgileri okuyucularımızla paylaşarak çıkardığımız sonuçları ve görüşlerimizi açıklayacağız.
Yıllara göre atama yapılan öğretmen sayıları
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2016 Yılı Faaliyet Raporu incelendiğinde öğretmen atamalarıyla ilgili önemli verilere yer verildiğini görüyoruz. Bu verilere göre;
1- 2013 yılında 39.676, 2014 yılında 49.002, 2015 yılında 51.326 ve 2016 yılında 29.699 öğretmen ilk atama yoluyla göreve başlamıştır.
2- 2013 yılında 250, 2014 yılında 366, 2015 yılında 404 ve 2016 yılında da 238 öğretmen Açıktan Atama, Kurum içi, Kurumlar Arası ve Yeniden Atama yoluyla göreve başlamıştır.
3- Sadece 2013 yılında 1.011 Açıktan İlk, Kurum İçi, Kurumlar Arası İlk Atama yapılmış olup, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında bu yöntemle öğretmen ataması yapılmamıştır.
4- 2013 yılında 106, 2014 yılında 83, 2015 yılında 152 ve 2016 yılında da 63 milli sporcu öğretmen olarak atanmıştır.
5- 2013 yılında 311, 2014 yılında 671, 2015 yılında 723 ve 2015 yılında da 498 engelli öğretmen ataması yapılmıştır.
6- 2013 yılında 226, 2014 yılında 798 ve 2015 yılında 131 ve 48 Açıktan Atama (28 Şubat Dönüşü) yoluyla öğretmen ataması yapılmıştır. Bu yolla başörtüsü mağduru öğretmenlerin sorunu çözülerek devlet utançtan kurtulmuştur.
7- 2013 yılında 32, 2014 yılında 1, 2015 yılında 1 ve 2016 yılında da 259 olmak üzere 3713 sayılı Kanun'a göre atama ( Şehit Yakını) öğretmen ataması yapılmıştır.
8- 2013 yılında 73, 2014 yılında 136 ve 2015 yılında da 48 olmak üzere yargı kararıyla (İlk Atama, Açıktan, Kurumlar Arası) öğretmen ataması yapılmıştır. 2016 yılında bu yöntemle atama yapılmamıştır.
2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında MEB'den ayrılan öğretmen sayıları
Faaliyet Raporuna göre, Milli Eğitim Bakanlığı'ndan 2012 yılında 8.800, 2013 yılında 7.877, 2014 yılında 7.975, 2015 yılında 10.988 ve 2016 yılında da 44.144 olmak üzere emekli, istifa, göreve son, muvafakat, vefat, müstafi ve devlet memurluğundan çıkarılma yoluyla öğretmen ayrılmıştır. 2016 yılındaki artış FETÖ/PDY ve BTÖ kapsamında görevine son verilen öğretmen sayılarından dolayıdır.
2016 yılında MEB'de çalışan öğretmen sayısı
2016 yılı Faaliyet Raporu'na göre, 2016 yılında Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı'nda 896.584 öğretmen görev yapmaktadır. Ancak, Devlet Personel Başkanlığı'nın yayınladığı 31.12.2016 tarihli istatistikte ise Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı'nda 888.503 personel bulunmaktadır. Bu durumda hangi rakamı esas alacağız? Arada 8 bin 81 gibi büyük bir fark vardır.
MEB'de çalışan toplam personel sayısı ise 977.893'dir. MEB'de görev yapan öğretmen sayısının birçok ülke nüfusu kadar olduğunu ifade etmek isteriz. Bu kadar büyük bir öğretmen kitlesini etkin bir şekilde idare etmenin ne kadar zor olduğunu anlatmaya gerek olmadığını düşünüyoruz. 2016 yılında 17 milyon 588 bin 958 öğrencinin öğrenim gördüğü dikkate alındığında öğretmen başına 19,61 öğrenci düşmektedir.
Akla şu soru gelmektedir. Eğer öğretmen başına 19,61 öğrenci düşerse o zaman kalabalık sınıfları nasıl izah edeceğiz? Yani kedi buradaysa ciğer nerede? Çıkan en önemli sonuç ise öğretmen dağılımındaki dengesizliktir. En önemli ve çözümü güç olan soru ise bu dengesizliğin nasıl giderileceğidir?
Öğretmen emekliliğinde yaşanan sorunlar ve çözümü
Öğretmenlerin emekliliği diğer memurların emekliliğinden oldukça farklıdır. Memurlar yaş ve hizmet sürelerini tamamladıktan sonra istedikleri zaman emekli olabilirlerken öğretmenler ise hizmet ve yaş şartını tamamlasalar da ancak belirli zamanlarda emekli olabilmektedirler. Bu durum ise bazen ciddi sıkıntılar oluşturabilmektedir. Bu yazımızda konuyu çözüm önerisiyle birlikte izah etmeye çalışacağız.
Öğretmenler ancak Haziran ve Temmuz aylarında emekli olabilir
Öğretmenlerin ne zaman emekli olabilecekleri 652 sayılı KHK'de yer almaktadır. Buna göre, bu KHK'nin öğretmenlerin emekliliği başlıklı 39. maddesinde; "Öğretmenlerin emeklilik işlemleri Haziran ve Temmuz ayları içinde yapılır. Bu aylar dışında emeklilik işlemi yapılabilmesi, görev yapılan il sınırları içinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve işlemin Bakanlıkça uygun görülmesine bağlıdır" hükmüne yer verilmiştir.
Görüleceği üzere, 652 sayılı KHK gereğince öğretmenlerin Haziran ve Temmuz ayları dışında emekli olabilmesi için görev yapılan il sınırları içinde emeklilik talebinde bulunan personelin sınıf ve branşında öğretmen fazlasının bulunması ve işlemin Bakanlıkça uygun görülmesi gerekmektedir.
Sürekli rapor almak zorunda olan öğretmen nasıl emekli olacak?
Rahatsızlığı nedeniyle sürekli olarak kurul raporu almak zorunda olan bir öğretmen, öğretmen unvanını taşıdığı sürece istese dahi Haziran ve Temmuz ayları dışında emekli olamamaktadır. Halbuki bu öğretmen derse girememekte ve sürekli olarak rapor almak zorunda kalmaktadır. 652 sayılı KHK'nin amacı eğitim öğretimin aksamasının önüne geçmek iken bu tür durumlar bu amacı sağlamamaktadır. Bu nedenle tür durumlarda emekli olmak isteyenlerin önünün açılması gerektiğini düşünüyoruz.
KHK'nin 39'uncu maddesinde değişiklik yapılmadan sağlık sorunları yaşayanlardan emekli olmak isteyenlerin sorunu çözülebilir. Bunun için yapılacak tek şey sınıf değiştirmektir.
Sınıf değiştiren öğretmenlerden emekli olanların maaşı düşer mi?
Sağlık sorunu vb. nedenlerden dolayı emekli olmak isteyen öğretmenlerin sınıf değişikliği nedeniyle emekli olması halinde emekli maaşlarında herhangi bir düşme olmayacaktır. Örneğin sağlık sorunları yaşayan bir öğretmen ocak ayında emekli olmak isterse, memur kadrosuna veya VHKİ kadrosuna atanma talebinde bulunabilir. Şayet bu talebi uygun görülürse memur kadrosuna atanarak istediği tarihte isteğe bağlı emeklilik talebinde bulunabilir.
3000 ek göstergeli öğretmenin 2200 ek göstergeli memur kadrosuna atanarak emekli olması halinde emekli maaşı düşer gibi bir algı doğru değildir. Dolayısıyla ciddi sağlık sorunları yaşadığı için eğitim öğretim faaliyetlerini yerine getiremeyen öğretmenlerin bu yöntemle istedikleri zamanda idarelerinin takdiriyle emekli olmaları mümkün olup, bu yolun açılmasının uygun olacağını düşünüyoruz.
Anahtar Kelimeler: MEB , 2016 Yılı , Faaliyet Raporu , Öğretmen