Almanya'da lise mezunu olmasına rağmen hemşirelik meslek eğitimi alan ve 8 yıl çalıştıktan sonra çocuklarından dolayı iş hayatına ara veren Tenzile Çetin meslek hayatına bu kez çok farklı bir alan olan otobüs şoförü olarak döndü.
Almanya'da lise mezunu olmasına rağmen hemşirelik meslek eğitimi alan ve 8 yıl çalıştıktan sonra çocuklarından dolayı iş hayatına ara veren Tenzile Çetin meslek hayatına bu kez çok farklı bir alan olan otobüs şoförü olarak döndü. “Meslek öğrenmeye ne dört çocuk, ne yaş ne de başörtülü olmak engel.” diyen Çetin şimdide hedefinde İslam Bilimleri üzerine üniversite eğitimi olduğunu söylüyor. Çetin “Başarı istemekle olur.” diyor.
Denizlili Tenzile Çetin Almanya’da Abitur yaptıktan (lise diploması) sonra hemşirelik mesleğini öğrenmiş. 8 yıl bu meslekte çalışıp iki çocuktan sonra ikizleri dünyaya gelince bir süre hemşireliğe ara vermiş. 6-7 yıl sonra yeniden iş hayatına dönmek isteyince aynı mesleği yapmak istememiş ve çok farklı bir alana yönelmiş. Kadınların hâlâ nadir olarak görüldüğü otobüs şoförlüğünü seçmiş. 25, 19 ve 8 yaşındaki ikizleriyle dört çocuk sahibi Tenzile Çetin, otobüs şoförü olmaya karar verdiğinde ilk olarak ailesiyle konuşup onların desteğini almış. Bir firmada satış görevlisi olarak çalışan eşi ‘istiyorsan başla’ deyince müracaat etmiş.
Aile desteğinin her zaman çok önemli olduğunu söyleyen Çetin, “Otobüs şoförü olmamda ailemin özellikle eşimin büyük desteği var. Çocuklar benim otobüs şoförü olmamdan büyük gurur duyuyor. Ben biraz da hem çocuklarım hem de çevremdekiler için bunu yapmak istedim. İnsanların Müslüman bayanların güçlü olduğunu, her işi yapabileceğini görmesi ve biraz da önyargıları yıkmak için yaptım. Dört kızıma okullarında meslek hayatlarında başarılı olabileceklerini aynı anda evli ve çocuk sahibi olabileceklerini ve bu şekilde de güçlü olabileceklerini göstermek istedim. Bunun için de örnek olmak istedim ve öncülük ettim.” diyor.
Ağır vasıta hayaliydi
“Ağır vasıta araç kullanmak zaten benim hayalimdi.” diyen Çetin, “Otobüs şoförlüğü bayanlar için çok nadir bir meslekti. Türk bayan şoföre ise hiç rastlamamıştım. Onun için bu mesleğe ilgi duydum ve o zaman 'benim bu mesleği mutlaka yapmam lazım. Türk bayanlar da artık otobüs şoförü olmalı' dedim” şeklinde konuştu.
Toplu taşıma şirketine kabul edildikten sonra 9 ay süren eğitim süren eğitim aldığını ifade eden Çetin, bu süre içinde otobüs kullanmadan, müşteri ile iletişim, teknik konulardan ilk yardıma ve trafiğe çıkma ve trafikte nasıl davranılacağına dair bilgi aldıklarını söyledi. Çetin, direksiyon sınavına girmek için 80 saat otobüs kullanmak gerektiğini ve ticaret odası, yazılı, normal otobüs direksiyon ve körüklü otobüs direksiyon olmak üzere dört ayrı sınava girdiğini ve hepsinden başarıyla çıktığı gururla anlattı.
Başörtülü olmam ilk zamanda yadırgandı ama zamanla alıştılar
“Başörtülü olduğum için ilk zamanlarda çok yadırgandım.” diyen Çetin, "Lambalarda durduğumda parmakla gösteriliyordum. Zamanla alışıldı. Bir seferinde, ‘bazı ülkelerde kadınlar araç bile kullanamazken, siz burada otobüs kullanıyorsunuz. Bu çok güzel’ diyerek kutlayanlar oldu. Hatta çalıştığım firmaya benimle ilgili olumlu çok mailler gelmiş. Bu işi severek yapıyorum. Bütün yolcuları müşteriden çok misafir olarak görüyor ve o şekilde karşılıyorum. Otobüse binerken güler yüzle tek tek selamlıyorum. Tıpkı evime gelen misafir gibi rahat yolculuk yapmaları için elimden geleni yapıyorum. Otobüsü kullanırken, frene basarken bu şekilde hareket ediyorum. Örf ve adetlerimize göre davranıyorum.” dedi.
Bundan sonraki hedefi üniversite eğitimi
Tenzile Çetin, hemşirelik ve otobüs şoförlüğü gibi ilgi duyduğu ve sevdiği iki farklı mesleği öğrenip bu mesleklerde çalışmasına rağmen şimdide üniversite eğitimi almak istiyor. Abiturlu olan Çetin ilk fırsatta İslam Bilimleri alanında üniversite eğitimine başlamak istediğini söylüyor. Otobüs şoförlüğü eğitimine başladığında 42 yaşında olduğunu hatırlatan Çetin gençlere de eğitim ve meslek eğitimi için hiç bir engel yok diye sesleniyor, “Meslek öğrenmek isteyenlere yaş sınırı yok. İnsan isteyince başaramayacağı hiç bir şey yok. Yeter ki istesinler mutlaka başaracaklardır. Özellikle Türk bayanların bu işe ilgi duymasını istiyorum. Sayımız artmalı. Zaten otobüs şoförlüğü erkek mesleği olmaktan da çıktı. Sadece erkek ya da kadın mesleği çok az kaldı.” tespitinde bulundu.
Esnek çalışma saatleri bu mesleği cazip yapıyor
Hamburg-Holstein Toplu Taşıma (VHH) şirketinin şoföre özel çalışma planı sunduğunu aktaran Çetin, “Mesleği tamamladığımda çocuklarımdan dolayı sürekli çalışamayacağımı bildirdim ve yarı zamanlı çalışma talep ettim. Kabul edip benim için özel çalışma planı hazırladılar. Şimdi 6 tam gün (yaklaşık 8-10 saat) çalıştıktan sonra 5 gün tatil yapıyorum. Çalışma saatlerimiz çok esnek. Bu da aileyi ihmal etmeden mesleği yapmayı kolaylaştırıyor.” dedi.
Hamburg’da başka Türk kadın otobüs şoförleri de var
Aylin Kazancılar ise otobüs şoförlüğü için ilk 18 yaşında müracaat etmiş. Ancak hem çok genç olduğu hem de direksiyon tecrübesi olduğu için kabul edilmemiş. Başka bir meslek öğrenmiş. 21 yaşına geldiğinde ise yeniden müracaat etmiş ve eğitime başlamış. Otobüs şoförlüğü eğitiminin tam ya da yarı zamanlı iki farklı şekilde olabildiğini hatırlatan Kazancılar, “Tabii yarı zamanlı biraz daha fazla sürüyor.” diyor. Kazancılar, çocukluk hayali otobüs şoförlüğü meslek eğitimini bir an önce tamamlayıp sefere çıkmak için sabırsızlanıyor.
Aile mesleği
Çiğdem Yücel ise otobüs şoförlüğüne ailede dört otobüs şoförü olması, çalışma imkanı ve kazanç durumu iyi olduğu için ilgi duymuş. Daha önce başka bir meslek öğrendiği halde şoförlüğe geçiş yapmış. Mesleğini severek yaptığını kaydeden Yücel, ancak özellikle küçük çocuğu olanlar için aile desteğinin önemli olduğunu söylüyor.
Kültürel çeşitliliğe büyük önem veren VHH bünyesinde bugün yaklaşık 60 farklı ülke kökenli insan çalışıyor. Kadın şoför oranı ise hâlâ çok düşük. Yaklaşık bin 300 şoförden 270’i kadın. VHH bu oranı yükseltmek için çalışıyor. Elli yaş ortalarına kadar eğitmek için şoför adayı aldıklarını hatırlatan VHH ehliyetli olabilenlerin daha ileri yaşta otobüs şoförlüğü yapabileceğine işaret ediyor. Özellikle ileri yaşta olanlar özel çalışma planı ile esnek çalışabilecekleri gibi bu şoförler için sosyalleşme ve sağlıklı ve dinç kalmaları için farklı imkanlar sunuluyor.
Habertürk
Anahtar Kelimeler: Kadın Otobüs Şoförü , Bayan şoför , Tenzile Çetin , Meslek